និយមន័យ

ចិត្ត​វិទ្យា ក្នុងភាសាអង់គ្លេស (Psychology) មកពីភាសាក្រិច(Greek)៖

• Psych = Mind (ចិត្ត)
• Logy = Study (សិក្សា)

សិក្សាពីចិត្តគំនិត

ចិត្ត គឺជាការ
មានស្មារតីអាចដឹងញាណ គិតដោយវិចារណញាណ និងការចងចាំ។

ភាពខុសគ្នារវាងមនុស្ស​ និងសត្វ៖

• មនុស្ស៖ ចេះមានការគិតរកទិសដៅ ប្រកបដោយការពិចារណា មានការយល់ដឹងដោយវិញ្ញាណ
• សត្វ៖ គ្មានការពិចារណា និងទិសដៅ

គ្រប់អ្វីៗដែលល្អបំផុតនៅលើសកលលោក គឺចិត្ត។ វាជាអាថ៌កំបាំង មិ់នអាចដឹងថាវាកា្លយជាបែបណា…។ ពួកយើងប្រើប្រាស់សម្ថភាពខួរក្បាល ៣០%ប៉ុណ្ណោះ មនុស្សយើងនៅក្មេងៗ។

ព្រះពុទ្ធអង្គ ទ្រង់ត្រូវការស្វែងរកនូវសេចក្តីពិត នេះជាមូលហេតុដែលត្រូវគិត ហេតុអ្វី ពួកយើងនៅទីនេះ ហេតុអ្វីពួកយើងមានជីវិត ជីវិត គឺសេចក្តីទុក្ខ។ យើងត្រូវពុះពារសេចក្ដីពិត និងដំណើរមិនឈប់ឈរនៃជីវិត។ នៅពេលបានក្លាយជាព្រះពុទ្ធនៅពេលនោះទ្រង់បានដឹងថាពពួកមារ៌មិនមែនស្ថិតនៅក្នុងការពិតទេ គឺនៅក្នុងគំនិតខ្លួនឯង។

ព្រះអង្គ អាចត្រាស់ដឹងដោយឆ្លងកាត់ ការសញ្ជឹងគិត ដោយសតិសម្បជញ្ញៈ យល់ដោយវញ្ញាណសញ្ជឹងគិត និងបទពិសោធ…។

ចិត្តវិទ្យា គឺសិក្សាពីចិត្តគំនិត​​ ចរិយាមាយាទ។ ចិត្ត គឺល្អបំផុត ប៉ុន្តែស្មុគស្មាញពិបាកក្នុងការស្វែងយល់ តើអ្វីជាការពិត? អ្វីជាធម្មជាតិ?។ ភាពពិត គឺជាផ្នែកមួយនៃពេលវេលា ជាធម្មតាពួកយើងឆ្លើយតបចំនុចនិមួយៗសេចក្ដីពិតបាន។ វាមានន័យថា យើងអាចគិតអ្វីជាការពិត អ្វីដែលយើងអាចមើលឃើញ… ស្ដាប់ ប៉ះ ហិតក្លិន និងដឹងដោយវិញ្ញាណ។

យើងអាចដឹងដោយវិញ្ញាណទាំង ៥ គឺ៖

• ចក្ខុវិញ្ញាណ (ភ្នែក)
• សោតវិញ្ញាណ (ត្រចៀក)
• ឃានវិញ្ញាណ (ច្រមុះ)
• កាយវិញ្ញាណណ (កាយខ្លួន)
• ជីវ្ហាវិញ្ញាណ (អណ្ដាត)

មានរឿងរ៉ាវមួយចំនួនដែលយើងមិនអាចចងចាំបានប៉ុន្តែពួកវានៅតែស្ថិតនៅក្នុងខួរក្បាល និងរឿងទាំងនោះមានទ្ធិពលលើអាកប្បកិរិយារបស់យើង។ការផ្តោតគឺអ្វីដែលសំខាន់សម្រាប់យើង ហើយយើងនឹងចងចាំវា។

យើងអាចភ្លេចអ្វីដែលធ្វើអោយឈឺចាប់រងទុក្ខស្អប់ខ្លាចធុញទ្រាន់ នេះជាអ្វីដែលចងចាំទុកដោយខ្លួនឯង អាកប្បកិរិយាផ្ទាល់ខ្លួន។

  សុបិន

មនុស្សទាំងអស់សុទ្ធតែមានសុបិន អាចភ្លេចទៅខ្លះ ផ្សេងទៀតចងចាំបានល្អ ប៉ុន្តែពួកយើងមិនអាចចងចាំបានទាំងអស់ទេ។ វាជាផ្នែកមួយនៃការចងចាំដោយឯកឯង។ អ្នកទស្សនវិទ្យា សូក្រាត បាននិយាយថា <<ស្គាល់ខ្លួនឯង អ្នកនិងយល់ច្បាស់ពីពិភពលោក>>។

 

 

 

http://sengthy.blogspot.com/2014/03/blog-post_24.html